Τo καλάθι αγορών σας είναι άδειο!
Διακοσμητικά αντικείμενα για προσωπικό στολισμό υπήρχαν και υπάρχουν σε όλους σχεδόν τους πολιτισμούς σε όλο τον κόσμο. Μπορεί να μην είχαν πάντα κοινά χαρακτηριστικά, αλλά τα κοσμήματα αντικατόπτριζαν την κοινωνική, πολιτική και οικονομική κατάσταση της κάθε χώρας καθώς και την κοινωνική και οικονομική θέση του αυτών που τα φορούσαν.
Μετά την Αναγέννηση επανήλθαν στη μόδα οι πολύτιμοι λίθοι και τα κοσμήματα απέκτησαν περισσότερο χρώμα και ένταση. Την ίδια εποχή ανακαλύφθηκαν νέες φλέβες χρυσού, αργύρου και πλατίνας στη Νότιο Αμερική, ενώ επιστημονικές ανακαλύψεις επέτρεψαν τη μεγαλύτερη και ευκολότερη επεξεργασία των πολύτιμων μετάλλων. Τέλος, η αύξηση του πλούτου σε αρκετές ευρωπαϊκές χώρες δημιούργησε νέες κοινωνικές ομάδες που ήθελαν να αναδείξουν τη νέα θέση τους στην κοινωνία με τα πλουσιότερα κοσμήματα.
Τα κοσμήματα της Bικτωριανής περιόδου (1837-1901) έχουν πάρει το όνομα τους, όπως και ολόκληρη η εποχή άλλωστε, από τη βασίλισσα Βικτώρια, η οποία αγαπούσε πολύ τα κοσμήματα και επηρέασε σημαντικά την τέχνη της κοσμηματοποιίας στη Μ. Βρετανία κατά την περίοδο της βασιλείας της.
Τα βικτωριανά κοσμήματα χωρίζονται σε τρεις περιόδους: Πρώιμη βικτωριανή εποχή, μέση βικτωριανή εποχή και ύστερη βικτωριανή εποχή. Κάθε περίοδος είχε τα δικά της ιδιαίτερα χαρακτηριστικά σύμφωνα με τα κοινωνικά και πολιτικά χαρακτηριστικά της, αλλά τα ρομαντικά σχέδια και τα σχέδια εμπνευσμένα από τη φύση υπήρχαν στα κοσμήματα καθ’ όλη τη διάρκεια της βικτωριανής περιόδου.
Η Βασίλισσα Βικτώρια κατά τη διάρκεια της ζωής της. Πηγή: Public Domain
Είναι η πιο ρομαντική περίοδος στην κοσμηματοποιία της Βικτωριανής εποχής. Τα σχέδια κοσμημάτων της εποχής φέρουν μοτίβα, όπως καρδιές, κόμπους, χέρια που κρατάνε το ένα το άλλο, συμβολίζοντας των αιώνιο δεσμό μεταξύ δύο ανθρώπων. Επιπλέον, την περίοδο αυτή εμφανίζονται σχέδια εμπνευσμένα από την Αρχαία Ελλάδα, την Αρχαία Αίγυπτο και τη Ρωμαϊκή Αυτοκρατορία. Αυτή την περίοδο έκαναν την επανεμφάνιση τους και τα cameos καθώς ήταν ένα από τα αγαπημένα κοσμήματα της Βασίλισσας Βικτωρίας. Επίσης, χαρακτηριστικό αυτής της περιόδου είναι και τα λεγόμενα «hair jewellery» δηλαδή κοσμήματα που φέρουν μία τούφα μαλλιών. Συνήθως πρόκειται για μενταγιόν-φυλαχτό που είχε κρυμμένη μέσα μία μικρή τούφα μαλλιών αγαπημένου προσώπου. Η δημοτικότητα αυτού του σχεδίου αυξήθηκε κατά τη μέση βικτωριανή περίοδο, αλλά τότε ήταν πιο συνηθισμένο να δει κανείς μία μεγάλη καρφίτσα, η οποία έφερε εμφανώς την τούφα μαλλιών.
Η μέση βικτωριανή εποχή γνωστή και Grand Period ξεκίνησε με τον θάνατο του πρίγκιπα Αλβέρτου το 1861 και διήρκησε ως το 1885. Η περίοδος αυτή έχει χαρακτηριστεί ως τα χρυσά χρόνια της Μ. Βρετανίας λόγω της μεγάλης οικονομικής ανάπτυξης της χώρας. Τα κοσμήματα της Μέσης Βικτωριανής Περιόδου αντικατοπτρίζουν τον αυξημένο πλούτο, τουλάχιστον για μία μερίδα του πληθυσμού.
Σημαντικό στοιχείο της περιόδου ήταν το πένθος της βασίλισσας μετά το θάνατο του συζύγου της, πρίγκιπα Αλβέρτου και στη βασιλική αυλή της Μ. Βρετανίας ήταν υποχρεωτικά τα κοσμήματα memento mori, δηλαδή τα αναμνηστικά πένθιμα κοσμήματα. Το μαύρο χρώμα στα κοσμήματα ήταν ένα από τα χαρακτηριστικά αυτής της περιόδου με τον μαύρο όνυχα και τον μαύρο σμάλτο να αναβαθμίζονται και να αποκτούν κεντρικό ρόλο.
Η ύστερη βικτωριανή εποχή διήρκησε από το 1885 έως και τον θάνατο της βασίλισσας Βικτωρίας το 1901. Τα κοσμήματα αυτής της περιόδου γνωστής και ως Αισθητικής περιόδου, ήταν αποτέλεσμα της αντίδρασης στα βαριά και συχνά πένθιμα κοσμήματα που είχαν επικρατήσει τα προηγούμενα χρόνια. Τα κοσμήματα της ύστερης βικτωριανής εποχής ήταν πιο διακριτικά και μικρά σε μέγεθος (αλλά όχι σε αξία) για να ταιριάζουν με το νέο, πιο απελευθερωμένο, τρόπο ζωής των γυναικών.
Την περίοδο αυτή αναβιώνουν ετρουσκικά και αιγυπτιακά θέματα αλλά και μοτίβα από την Άπω Ανατολή.
Art Nouveau ή Νέα Τέχνη ονομάζεται η περίοδος μεταξύ 1885 έως 1910 στη Γαλλία. Ως αντίδραση στα βαριά κοσμήματα της Grand Period της Βρετανίας έφερε ένα πιο ντελικάτο σχέδιο στην κοσμηματοποιία. Ο σμάλτος κατέχει σημαντική θέση στην κοσμηματοποιία της Art Nouveau δίνοντας στα κοσμήματα της περιόδου εντυπωσιακά χρώματα. Τα θέματα της περιόδου είναι εμπνευσμένα από τη φύση με τα φυτά, ζώα και έντομα να έχουν κυρίαρχη θέση.
Διήρκησε από το 1901 έως το 1910, την περίοδο της βασιλείας του Εδουάρδου Ζ στη Μ. Βρετανία. Χαρακτηριστικά σχέδια αυτής της εποχής είναι: Γιρλάντες και κορδέλες, δάφνινα στεφάνια, φιόγκοι, φούντες και δαντέλα. Η πλατίνα κυριάρχησε στην κοσμηματοποιία κατά την Εδουαρδιανή περίοδο, καθώς τεχνολογικές εξελίξεις στις αρχές του 20ου αιώνα επέτρεψαν στους δημιουργούς να φτιάξουν υπέροχα αριστουργήματα.
H Αρ Ντεκό, δηλαδή Διακοσμητική Τέχνη, εμφανίστηκε στα τέλη της δεκαετίας του 1910 στη Γαλλία και κυριάρχησε στην Ευρώπη και τις ΗΠΑ για τις επόμενες δύο δεκαετίες. Η περίοδος πήρε το όνομα της από την Exposition International des Arts Décoratifs et Industriels Modernes του 1925, μία διεθνή έκθεση που πραγματοποιήθηκε στο Παρίσι και ήταν αφιερωμένη κοσμήματα. Χαρακτηριστικό των κοσμημάτων Αρ Ντέκο είναι τα γεωμετρικά και αφηρημένα στοιχεία. Επίσης, οι ανασκαφές στην Κοιλάδα των Βασιλέων της Αιγύπτου, ανανέωσαν το ενδιαφέρον των καλλιτεχνών και κοινού στα αιγυπτιακά μοτίβα.
Πρόσκληση για τη Διεθνη Έκθεση Διακοσμητικών Τεχνών του Παρισίου 1925
Πηγή: Union des Maisons de Champagne
Στα τέλη της δεκαετίας του 1930 και τη δεκαετία του 1940 η κοσμηματοποιία απομακρύνθηκε από τα γεωμετρικά σχέδια της Art Deco. Ένα από τα χαρακτηριστικά της περιόδου είναι τα μετατρέψιμα κοσμήματα, για παράδειγμα ένα κολιέ που μπορούσε να φορεθεί σαν βραχιόλι, αφού αφαιρεθεί ένα τμήμα του ή ένα μοτίφ που μπορούσε να φορεθεί ως καρφίτσα ή να προστεθεί σε ένα άλλο κόσμημα. Εξαιτίας της έναρξης του Β’ Παγκοσμίου Πολέμου, αρκετά από τα μέταλλα της προηγούμενης περιόδου σταμάτησαν να χρησιμοποιούνται. Η πλατίνα αντικαταστάθηκε από το παλάδιο, ενώ ο χρυσός αντικαταστάθηκε από κράμα χρυσού με μεγαλύτερη περιεκτικότητα σε χαλκό και λιγότερη σε χρυσό.
Στην κοσμηματοποιία πολλοί δημιουργοί εμπνέονται από στοιχεία παλαιότερων εποχών, γι’ αυτό και βλέπουμε στοιχεία Art Deco σε πολλά κοσμήματα τα τελευταία χρόνια. Επίσης, συχνά επανέρχονται στη μόδα συγκεκριμένες κατηγορίες κοσμημάτων, όπως τα cameo. Μπορείς, λοιπόν να αποκτήσεις ένα καινούργιο κόσμημα cameo βιομηχανικής παραγωγής ή ένα κόσμημα εποχής, το οποίο πιθανότατα ήταν κατασκευασμένο στο χέρι και το οποίο φέρει μία μακρά ιστορία.
